Zmęczone oczy...

natalia

Większość z nas nie zastanawia się wcale, jak ogromną pracę wykonują codziennie nasze oczy, pozwalając nam widzieć... dopóki wzrok nie zacznie się psuć. Najczęściej dopiero w szkole lub w pracy orientujemy się, że wzrok szwankuje. Niekoniecznie oznacza to, że praca lub nauka szkodzi oczom (chociaż gdy odbywa się w złych warunkach – może), zwykle jednak w trakcie tych czynności ujawniają się wady wzroku.

W pracy bywamy zirytowani i zmęczeni, próbując odczytać maleńkie literki w tekstach i tabelach dokumentów. Analizujemy informacje możliwie szybko, w największym stopniu polegając na wzroku i także z tego powodu to on jest najbardziej obciążony ze wszystkich zmysłów. Ponadto praca coraz częściej wymaga wielogodzinnego siedzenia przed ekranem komputera, co oznacza dodatkowy wysiłek dla oczu.

Choć większość osób zdaje sobie sprawę, jak ogromne znaczenie ma zdrowie oczu, wiele osób nie wykonuje latami badań wzroku. Szacuje się, że co trzeci dorosły pracujący człowiek ma wadę wzroku (najczęściej krótko- lub dalekowzroczność), której nigdy nie wykryto, więc także się jej nie koryguje. Te problemy wychodzą na jaw często po długim czasie i przypadkowo. Jednak niezależnie od szkodliwych czynników w pracy należy pamiętać o okresowych, corocznych badaniach wzroku. Zazwyczaj zapewnia je pracodawca, jednak należy takie badania wykonywać częściej w wypadku, gdy zaobserwujemy u siebie objawy takie jak:
problemy z czytaniem
nieostre, zamazane widzenie
bóle lub zawroty głowy
bóle gałek ocznych
oczy zaczerwienione, piekące, wrażliwe na światło
oczy bardzo suche lub łzawiące.

Wielogodzinna praca przy komputerze może niekorzystnie wpływać nie tylko na osoby z wadami wzroku. Powoduje także, że nawet zdrowe oczy stają się zmęczone, wysychają spojówki, pojawiają się problemy z akomodacją czy bóle głowy, zwłaszcza czoła i skroni, oraz odczucie ogólnego dyskomfortu. Można jednak w znacznym stopniu uniknąć tych niedogodności, zapewniając sobie optymalne warunki w pracy.

Oto kilka rad, jak uczynić swoje miejsce pracy przyjaznym dla oczu:

Zorganizuj przestrzeń na biurku w taki sposób, aby siedząc, zachować odpowiednią odległość od monitora (za taką uważa się długość wyciągniętego ramienia) i siedzieć na wprost niego, a nie pod kątem. Oczy powinny być mniej więcej na wysokości górnej krawędzi ekranu, a odległość obojga oczu od monitora powinna być taka sama. Niewskazane są też bardzo ciemne blaty biurek, kontrastujące z jasnym ekranem i białymi kartkami dokumentów. Aby można było swobodnie trzymać ręce na klawiaturze i jednocześnie patrzyć na ekran, klawiatura powinna być na wysokości łokcia.

Gdy pracujesz z dokumentami, dbaj, by były w takiej samej odległości od oczu jak ekran. To pozwoli uniknąć problemów z akomodacją.

Ustaw jasność ekranu na wartości najbardziej ci odpowiadające.

Używaj większych czcionek - bardzo małe utrudniają czytanie. Dobrze, żeby tekst był czytelny z odległości 50-70 cm.

Pamiętaj o tym, aby kontrast pomiędzy jasnym ekranem a otoczeniem nie był zbyt duży; w miarę możliwości nie ustawiaj monitora ani przy oknie, ani przy bardzo ciemnej ścianie.

Ekran powinien być oświetlony z góry, w całym wnętrzu musi też być wystarczająco jasno.

Staraj się, aby w pomieszczeniu, w którym pracujesz, panowała odpowiednio wysoka wilgotność, ponieważ suche powietrze dodatkowo męczy oczy i wysusza spojówki. Niestety w budynkach z centralnie sterowaną klimatyzacją nie jest to możliwe i dlatego warto mieć przy sobie krople do suchych i zmęczonych oczu (tzw. sztuczne łzy) i aplikować je kilka razy dziennie.

Najlepiej co godzinę, przynajmniej co dwie, rób krótką, 5-10-minutową przerwę w pracy i w jej czasie patrz przez okno, staraj się skupić wzrok na odległych obiektach. Ale nawet nie przerywając wykonywanych zajęć spróbuj kilka razy na godzinę przenosić wzrok na dalej położone przedmioty lub poruszać gałkami ocznymi w różne strony – „gimnastykować oczy”.

Podczas pracy zwracaj uwagę na to, by wykonywać na zmianę czynności wymagające patrzenia na ekran komputera i takie, przy których nie jest to konieczne. Często mrugaj, aby spojówki nie wysychały.

Oczywiście można by dodać, że najzdrowiej dla oczu byłoby w ogóle nie pracować przy komputerze, ale obecnie dla większości osób jest to niemożliwe. Aby przeczytać powyższy tekst, też trzeba zasiąść przed monitorem...
z

natalia

Oczy przy komputerze

artykuł Barbary Cywińskiej konsultowany z lek. med. Anną Klemarczyk
Coraz częściej komputer jest niezbędny w pracy. Jednak niektóre osoby siedzące długo przy ekranie mogą mieć kłopoty ze wzrokiem.
Zaczyna się na ogół niewinnie: oczy pieką, towarzyszy nam uczucie piasku pod powieką. Czasem wieczorem dolegliwość jest mniej nasilona lub ustępuje, ale niekiedy się potęguje. Potem objawy się pogłębiają. W końcu dołącza się nadwrażliwość na światło, łzawienie - zwłaszcza na powietrzu. Mogą to być skutki długotrwałej pracy przy komputerze, a niekiedy tzw. zespołu suchego oka.

"Wysuszone oczy"
Zespół suchego oka powstaje wtedy, gdy oczy nie produkują wystarczającej ilości łez, ich skład jest nieodpowiedni lub nie są one rozprowadzane po gałce ocznej co 5-10 sekund. Rogówka jest wówczas niedotleniona.

Około 75% tych, którzy spędzają przed monitorem więcej niż dwie godziny dziennie, skarży się na uczucie dyskomfortu. Powodem jest umieszczenie monitora na wysokości oczu (lub powyżej). Zmniejsza się przez to częstotliwość mrugania. W normalnych warunkach mrugamy 12 razy na minutę, przy komputerze - znacznie rzadziej. Poza tym oczy przed ekranem są szerzej otwarte (nawet bardziej niż przy czytaniu książki). Efektem jest szybsze odparowywanie tzw. filmu łzowego (łez), co powoduje wysuszenie oka.

Coraz gorszy wzrok
Dodatkowe dolegliwości spowodowane pracą przy komputerze to zamglone widzenie, krótkowzroczność i bóle głowy. Powodem jest migający ekran, który drażni oczy. Ponieważ pracujemy w bliskiej odległości od ekranu, następuje wówczas skurcz mięśni rzęskowych, które regulują widzenie z bliska i z daleka. Mięśnie te z trudem się rozkurczają, co powoduje problemy z widzeniem oddalonych przedmiotów. W ekstremalnych przypadkach zespół suchego oka może doprowadzić do zmętnienia rogówki.

Na ratunek oczom
Przede wszystkim należy wtedy skonsultować się z okulistą, gdyż sami nie możemy stwierdzić, jaka jest przyczyna problemów z oczami. Bardzo podobne objawy towarzyszą bowiem np. zapaleniu spojówek. Jeśli lekarz stwierdzi, że jest to zespół suchego oka, może zapisać preparaty (krople lub żel) do nawilżania oka, zwane sztucznymi łzami. Po badaniu widzenia może się okazać, że do pracy przy komputerze potrzebne będą specjalne okulary, które umożliwią dobre widzenie tekstu na monitorze. Podczas badania może ujawnić się również mała, niewidoczna do tej pory wada wzroku i lekarz przepisze okulary wyrównujące tę wadę.

Z pewnością okulista zaleci również zmniejszenie obciążenia oczu. Nie zawsze jest to jednak możliwe. Na szczęście sami możemy sobie pomóc, poprawiając ustawienie ekranu monitora.

Ustaw monitor tak, żeby patrzeć na niego z góry.
Usuń z monitora odblaski i odbicia, które powodują dodatkowe obciążenie dla oczu. Nie stawiaj komputera przy oknie albo naprzeciw niego.
Zainwestuj w monitor, który ma co najmniej 14-calową przekątną, a przy stanowiskach pracy CAD - min. 20 cali.
Ustaw wszystkie parametry obrazu w komputerze w taki sposób, aby tekst był czytelny z odległości 50-70 cm.
Uważaj na kręgosłup!

Praca przy komputerze stanowi obciążenie dla kręgosłupa i układu krążenia. Dlatego też ważne jest dobre przygotowanie stanowiska pracy.

- Dobierz takie krzesło, na którym będziesz mógł siedzieć z wyprostowanym kręgosłupem.
- Ustaw wysokość fotela w taki sposób, aby kość udowa i kości podudzia tworzyły kąt ostry. Stawy kolanowe powinny się znajdować wyżej niż stawy biodrowe.

Jak ulżyć swoim oczom?
Pamiętaj o częstym mruganiu.
Jeśli możesz, co jakiś czas zamknij oczy choć na minutę.
Przynajmniej co godzinę oderwij wzrok od komputera, popatrz w dal i skoncentruj się na oddalonych przedmiotach.
Zatrzymuj wzrok na otaczającej Cię zieleni.
Co dwie godziny przeprowadź ćwiczenia rozprężające, rozciągające i rozluźniające. Dzięki temu nie tylko pozbędziesz się napięć, ale i pobudzisz krążenie krwi.
Postaraj się, aby w pomieszczeniu, w którym pracujesz, powietrze nie było suche. Często wietrz pokój, zimą zastosuj nawilżacze.
Możesz profilaktycznie zastosować "suche łzy" przy pracy z komputerem.
Pij dużo płynów.
Spaceruj po świeżym powietrzu.
Unikaj dymu tytoniowego, który powoduje podrażnienie oka.
Gimnastykuj oczy

Kiedy poczujesz, że masz bardzo zmęczone oczy, wykonaj następujące ćwiczenie:
- popatrz intensywnie na odległy przedmiot,
- potem wpatruj się z bliska szeroko otwartymi oczami w tekst na ekranie,
- następnie znów popatrz w dal.

natalia

Oczy kontra komputer

W ciągu ośmiu godzin pracy przed monitorem Twoje oczy wykonują około 30 tysięcy ruchów. To naprawdę męczące! Zwłaszcza że zwykle nie ułatwiasz im życia. Zmuszasz je do pracy w kiepskim oświetleniu, przed ekranem ze źle ustawionymi parametrami obrazu. Zmień to wreszcie!

1. Postaw monitor na dobrym poziomie. Najlepiej, gdy znajduje się w odległości 40–75 cm od twarzy, a środek ekranu jest 10–22 cm poniżej Twoich oczu (gdy siedzisz wyprostowana, pierwszy wiersz powinien być nieco poniżej linii wzroku). Jeśli ekran jest zbyt nisko, podnieś monitor (są do tego specjalne podkładki, ale sprawdzi się też gruba książka) lub obniż krzesło – siedzenie nie może być poniżej kolan. Jeżeli ekran stoi za wysoko, podnieś krzesło, tak aby Twoje stopy dotykały podłogi.

2. Uspokój ekran. Zadbaj o to, aby wyeliminować migotanie. Jest to w dużej mierze zależne od częstotliwości odświeżania obrazu. Minimalna częstotliwość, przy której obraz nie migocze, to 75 Hz. Wielu specjalistów zaleca jednak, aby zwiększyć ją do 80–85 Hz. Wyreguluj więc parametry ekranu w ustawieniach komputera.

3. Kontroluj blaski i cienie. Odblaski wywoływane przez źródła światła pogarszają widoczność obrazu i męczą oczy. Ustaw monitor tak, by promienie światła padały na jego bok, lub by tył urządzenia był skierowany do okna pod kątem 45 stopni. Nigdy nie ustawiaj monitora naprzeciwko okna lub w ten sposób, że odbija się ono w ekranie. Oczy muszą wtedy stale wyrównywać różnicę jasności między ekranem a otoczeniem, co dodatkowo je męczy.

4. Ogranicz światło. Gdy pracujesz przy komputerze, patrzysz prosto przed siebie. Światło wpada Ci bezpośrednio w oczy. To źle działa na Twój wzrok, zwłaszcza gdy jest ono zbyt jasne. Jeśli to możliwe, przytłum źródła światła. Zaciągnij żaluzje na okno. Wyłącz lampy, które Ci przeszkadzają (pamiętaj, że silniej odbija się na ekranie komputera światło jarzeniówek niż zwykłej żarówki).

natalia

5. Zmień monitor. Płaskie monitory ciekłokrystaliczne (LCD) nie migoczą, zapewniają lepszą kontrastowość obrazu i niski stopień odbijania światła. Poza tym mieszczą się nawet na zapchanych biurkach i ułatwiają zachowanie optymalnego odstępu monitora od użytkownika.

6. Nakłoń komputer do współpracy. Możesz zastosować program komputerowy, który zadba o Twoje oczy. Anti-EyeStrain pomaga rozplanować czas spędzany przed komputerem. Przypomni o przerwie, zanim poczujesz się zmęczona, i zaproponuje ćwiczenia dla oczu. EyeCare Reminder powiadamia zaś o konieczności przerwy w pracy. Pokazuje komunikat, abyś popatrzyła na daleki obiekt lub odeszła od biurka i wykonała kilka ćwiczeń.

7. Dobierz czcionkę. Jej rozmiar powinien być co najmniej o 3 punkty większy od najmniejszej, jaką możesz czytać. Jeśli patrzysz na monitor z odległości 60 cm, wysokość wielkich liter i wersalików powinna wynosić co najmniej 5,5 milimetra. Używaj w miarę możliwości prostej czcionki (im wymyślniejsza, tym trudniejsza do czytania). Korzystaj też z funkcji powiększania okna, aby zmniejszyć obciążenie wzroku.

8. Pisz czarno na białym. Zapewnisz sobie optymalny kontrast i obraz. Inne zestawienia barw są dopuszczalne, pod warunkiem że jest duży kontrast między znakami a tłem. Unikaj czarnego tła z jasnymi znakami – taka kombinacja jest szczególnie uciążliwa dla oczu podczas redagowania tekstów i częstego porównywania z wydrukiem. Ciągłe zmiany kontrastu powodują bowiem szybkie zmęczenie wzroku.

9. Nie nadużywaj kolorów. Oko musi się bardziej dostosowywać do odbioru obrazu barwnego, ponieważ światło kolorowe niejednakowo załamuje się na soczewce oka. Na przykład na barwę czerwoną oko reaguje tak, jakby patrzyło na przedmiot bardzo oddalony, a na niebieską – mocno przybliżony. Ta różnica musi być wyrównywana przez mięśnie oka, co zmusza je do dodatkowej pracy i wywołuje większe zmęczenie. Gdy tylko możesz, ograniczaj ilość kolorów na ekranie.

natalia

10. Często mrugaj. Praca przed ekranem powoduje wysychanie gałek ocznych. Bo gdy wpatrujesz się w monitor, mrugasz zdecydowanie rzadziej, pozbawiając oczy łagodzącego działania warstewki łez. Gałka oczna nie jest wtedy w naturalny sposób nawilżana i oczyszczana z kurzu. Co jakiś czas zrób przerwę w pracy i przez chwilę pomrugaj powiekami.

11. Zrób oczom gimnastykę. Twój wzrok jest przez wiele godzin ustawiony stale na tę samą odległość. Pogarsza to akomodację (zdolność dostosowywania się oka do widzenia przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach), a mięśnie oka stają się mniej elastyczne i słabsze. Co jakiś czas oderwij wzrok od ekranu i popatrz w dal. Ćwicz mięśnie gałek ocznych. Zataczaj oczami ósemki w poziomie. Patrz jak najdalej w różnych kierunkach, do góry, na dół, w lewo, w prawo i po skosie.

12. Spójrz w ciemność. Zasłoń oczy środkiem dłoni (tak, by palce skrzyżowały się na czole). Jednak nie uciskaj gałek ocznych. Siedź wyprostowana z łokciami opartymi o stół. Poczekaj, aż zobaczysz kompletną czerń. Ta metoda, zwana palmingiem, to najlepszy relaks dla oczu.

13. Nakarm oczy. Witaminy: A, C i E oraz beta-karoten, a także cynk, selen, magnez, cholina, luteina i zeaksantyna pomagają utrzymywać oczy w dobrej formie i poprawiają ostrość wzroku. Najlepiej są przyswajane razem z pożywieniem. Okresowo sięgaj po preparaty zawierające np. wyciąg z borówki czernicy, które zmniejszają zmęczenie oczu spowodowane pracą przy komputerze.

14. Popatrz na stereogram. To specjalny trójwymiarowy obrazek. Oczy, aby dostrzec obraz wśród tworzących go niewyraźnych plamek, muszą rozluźniać mięśnie gałki ocznej. Dzięki temu znakomicie się relaksują i odpoczywają. Poszukaj stereogramów np. na stronie [link widoczny dla zalogowanych]